مقدمه
هر ایده‌ای را نمی‌توان به عنوان یک اختراع ثبت کرد. مواردی مانند کشف‌های علمی، روش‌های ریاضی، آثار هنری و مواردی که با قوانین جامعه مغایرت داشته باشد، از حمایت قانونی ثبت اختراع خارج است. آشنایی با محدودیت‌ها برای هر مخترع ضروری است تا با آگاهی کامل برای ثبت اختراع خود اقدام کند. در این مقاله به بررسی اختراعاتی که ثبت نمی‌شوند می‌پردازیم.
ایده‌هایی که نمی‌توانیم به عنوان اختراع ثبت کنیم
داشتن یک ایده ناب و تبدیل آن به یک اختلاف ثبت شده، می‌تواند مسیر موفقیت شما را هموار کند. اما در تمام موارد نمی‌توان ایده‌های خود را به طور قانونی ثبت کنید. شما به عنوان فردی مخترع و خلاق باید با قوانین و شرایط ثبت اختراع آشنا باشید.
1. کشف‌های علمی و نظریه‌ها را به عنوان اختراع نمی توان ثبت کرد:
فرض کنید فردی به عنوان ستاره شناس برای اولین بار سیاره‌ای جدید را در کهکشان راه شیری کشف کند. قطعاً این فرد کشف علمی بزرگی را ثبت کرده است، اما می‌توان آن را به عنوان یک اختراع ثبت کرد؟ پاسخ به این سوال منفی است. کشف به معنای یافتن چیزی است که از قبل وجود داشته است، درحالی که اختراع به معنای ایجاد وسیله‌ای جدید و متفاوت است. در نتیجه، کشف یک قانون فیزیک، یک پدیده طبیعی یا یک فرمول ریاضی، هرچند هرکدام آنها برای ما بسیار ارزشمند باشد به عنوان یک اختراع غیر قابل ثبت خواهد بود.
2. روش‌های ریاضی و الگوریتم‌ها اختراع نیستند
روش‌های ریاضی نیز همانند کشف‌های علمی، یه دلیل ماهیت انتزاعی خود، غیر قابل ثبت هستند. برای مثال، فرمول ریاضی محاسبه مساحت دایره هرچند که بسیار کاربردی باشد، اما اختراع محسوب نمی‌شود. علت این است که این روش‌ها به طور مستقیم منجر به ساخت یک محصول یا اجرای فرایند جدید نمی‌شوند.
3. آثار هنری و ادبی :
تابلوی نقاشی‌های معروفی همچون مونالیزا یا رمان‌های ماندگار و خاطره انگیز، آثار هنری ارزشمندی هستند و تحت عنوان قانون کپی‌رایت محافظت می‌شوند. این آثار را نمی‌توان به عنوان یک اختراع ثبت کرد. آثار هنری و ادبی، به دلیل ماهیت زیبایی شناسی جزو اختراعات قابل ثبت نیستند.
4. طرح‌ها و قواعد تجاری:
طرح‌های ظاهری یک خودرو یا لوگو یک شرکت، می‌تواند به عنوان یک طرح صنعتی ثبت شود. اما روش‌های بازاریابی، تبلیغات یا مدیریت یک کسب و کار، به عنوان اختراع نمی‌توان ثبت کرد. این روش‌ها به حوزه تجارت و فعالیت‌های اقتصادی مربوط است و ارتباطی به حوزه فناوری و صنعت ندارد.
5. روش‌های تشخیص و درمان پزشکی از محدودیت های ثبت اختراع:
انواع روش‌های تشخیص و درمانی مانند عمل‌های جراحی، به طوری کلی به عنوان یک اختراع قابل ثبت نیستند. اما به این موضوع باید توجه داشت که می‌توان داروها و تجهیزات پزشکی جدید را در صورت داشتن شرایط لازم، می‌توان به عنوان یک اختراع ثبت کرد.
6. منابع ژنتیکی و فرایندهای زیستی، اختراعات غیر قابل ثبت:
کشف یک ژن جدید که به بهبود روش‌های درمانی و تولید داروهای جدید کمک می‌کند، بسیار مهم و ارزشمند است. و یا پیدا کردن یک گونه گیاهی کمیاب که ممکن است خواص بسیاری داشته باشد، فرایند چالش برانگیز است. اما این موارد به تنهایی به عنوان یک اختراع ثبت نمی‌شوند. مگر اینکه از این کشفیات بتوانید یک روش تشخیصی یا درمانی جدید ابداع و ثبت کنید. به عنوان مثال اگر با استفاده از یک ژن جدید، یک کیت تشخیص برای بیماری‌های خاص بسازید، این کیت را می‌توانید به عنوان یک اختراع به ثبت برسانید.
7. مواردی که مخالف قوانین اخلاقی و شرعی باشد جزو اختراعات غیر قابل ثبت:
هر اختراعی که با موازین شرعی، اخلاق شرعی و نظم عمومی باشد، قابل ثبت نیستند. اختراعاتی که طور مستقیم منجر به تولید مواد مخدر شود. اختراعاتی که منجر به تولید سلاح‌های مخرب باشد. ابتکاراتی که به سلامت و امنیت عمومی صدمه بزند. اختراعاتی که با رسوم مذهبی کشور مغایرت داشته باشد. مواد گفته شده به جنبه‌های اخلاقی و انسانی و همچنین به حفظ امنیت و سلامت جامعه کمک می‌کند.
8. اختراعاتی که کاربرد صنعتی ندارند، بدون امکان ثبت هستند:
برای ثبت اختراع باید ایده شما کاربردی در صنعت کشور و یا کاربرد کشاورزی داشته باشد. به عنوان مثال وسیله ای که به عنوان یک شیء تزئینی ساخته می‌شود کاربرد صنعتی ندارد و به عنوان یک اختراع ثبت نمی‌شود.
نتیجه گیری
در هر حوزه ای که فعالیت می‌کنید، باید قوانین آن را کامل مطالعه کرده باشید یا از شخصی متخصص مشورت بگیرید. افرادی که دنبال ثبت یک نوآوری و اختراع هستند برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه باید با محدودیت‌های ثبت اختراع آشنا باشند. شما با دانستن تمام مواردی که بالا به آنها اشاره کردیم می‌توانید با آگاهی کامل‌تری در این مسیر قدم بردارید. فراموش نکنید شما با ثبت اختراع می‌توانید مسیر مهاجرت خود را نیز هموار کنید. اگر سوالی در این حوزه داشتید می‌توانید با مشاوران ما ارتباط برقرار کنید.
